EN – It was different, back in 1914. Antwerpen was under siege and surrounded by as yet undefeated Germans. Inside its perimeter: the retiring Belgian army, the British Expeditionary Force, thousands of civilian refugees from the already occupied parts of Belgium, and the inhabitants of Antwerpen themselves. All had hoped that the city would prove impregnable thanks to its impressive defence rings of forts. But one by one, the forts had been abandoned. With the Germans at the city gates, the pressing question became: how to escape?

 The answer came from the river – it often does at Antwerpen. On top of a multitude of ships, a temporary pontoon was built. Thousands could flee to the Netherlands, France, the UK or even further by way of it. No doubt it was a fine engineering achievement. But I cannot help thinking about the many fears that rode this bridge: fear to get stuck in the city soon to be bombarded, fear to be shot at while crossing, fear for what hardship awaited at the other side, fear to lose precious possessions and even more precious relatives in the humdrum, fear for the bridge itself, only a beat away from the boiling waters of the river Scheldt.

 October 2 & 3, 2014, a pontoon will again bridge the 350 m wide river. This time, no need for haste and improvisation. Units of the Belgian an Dutch army have been exercising together for months now. And one year before its centenary, under a friendly September sun, they built a test pontoon. The watching Antwerpen inhabitants approved of it: “No, dearie, not today. Next year, you will cross the pontoon, surely!” No traces of fear this time, only high expectations.

www.antwerpen14-18.be/world-war-i-centenary-in-antwerp

NL – In 1914 was het anders. Toen werd Antwerpen omsingeld en belegerd door de nog onverslagen Duitsers. In de binnenstad: het terugtrekkende Belgisch leger, de Britse Expeditionary Force, duizenden vluchtelingen uit heel het land en de Antwerpenaren zelf. Allemaal hadden ze gehoopt dat de stad oninneembaar zou blijken dankzij de fortengordels die haar omringden. Toen dat een pijnlijke illusie bleek, werd de vraag: hoe geraken we hier nog weg?

 Het antwoord kwam – zoals wel meer als het om Antwerpen gaat – van de rivier. Bovenop tientallen boten werd een ponton over de Schelde gebouwd, waarlangs duizenden mensen de stad ontvluchtten naar Nederland, Frankrijk, de UK, of verder nog. Een proeve van vakmanschap, die brug. Maar even goed een snoer van angst: angst om achter te blijven in de stad die spoedig gebombardeerd zou worden, angst om beschoten te worden tijdens de overtocht, angst voor de ontberingen die wachtten aan de overkant, angst om dierbare bezittingen en nog dierbaardere verwanten kwijt te raken in het gedrum, angst voor de brug zelf, amper enkele meters verwijderd van de kolkende Schelde.

Op 2 en 3 oktober 2014 zal opnieuw een ponton de 350 m brede stroom overspannen. Dit keer zal er geen sprake zijn van haast en improvisatie. Al maanden zijn Belgische en Nederlandse militairen aan het oefenen. En een jaar vóór het eeuwfeest hielden ze een generale repetitie, onder een welwillend septemberzonnetje en het goedkeurende oog van de Antwerpenaren: “Nee, vandaag niet, liefje, maar volgend jaar mag je zeker over de brug lopen! Beloofd!”. Geen sporen van angst, deze keer, alleen grote verwachtingen.

www.antwerpen14-18.be