EN – A warmer air, longer days, louder birdsong: they speak of Spring but the real messengers of the new season are the trees. Previously dead looking woods start growing ever fattening buds, then delicate, yellowgreen leaves, then overabundant blossoms. Winter has ended. Life will continue once more. Every Spring, trees testify to it.

Could this be the reason why pictures of war-destroyed woods remain so strongly on our retina? Meagre, amputated trunks, barely rooted in the mud of an unrecognizable landscape, they wear no top, no branches proudly fanning out. These images have entered the collective memory of the Great War. Many years later they are being re-created by new wars, and new photographers document them as the facts of war, meanwhile showing a Spring that will not come. Not this year.

Irak, 2001 (c) Sophie Ristelhueber

NL – Warme lucht, langere dagen, zingende vogels verkondigen dat het lente is, maar de echte boodschappers van het nieuwe seizoen zijn de bomen. Op voordien dood ogend hout dikken de botten, waarna de delicaat geengroene blaadjes tevoorschijn komen, daarna de overdadige bloesem. De winter is gedaan. Het leven gaat verder, nog maar eens. Elke lente is dat hun boodschap, de bomen.

Is het daarom misschien dat de foto’s van kapotgeschoten bossen zo op het netvlies blijven natrillen? Dunne, geamputeerde stammen, met moeite nog geworteld in de modder van een onherkenbaar landschap, zonder kruin, zonder fier uitwaaierende takken. Het zijn beelden uit het collectieve geheugen van de Eerste Wereldoorlog. Vele, vele jaren laten worden ze opnieuw gecreëerd door nieuwe oorlogen. Nieuwe fotografen die de oorlog documenteren leggen ze vast en tonen tegelijk: dit jaar zal hij niet komen, de lente. Niet dit jaar.